Wijsgerig Perspectief nr 3/2022



Ten geleide: Luisteren
Kennis en waarheid zijn in de westerse cultuur vanaf de Griekse beschaving sterk verbonden met visuele metaforen, zoals (zelf)reflectie, inzicht en helderheid. Ook in de naam ‘Verlichting’ klinkt de metaforiek van het zien door. De dominantie van het zicht in de westerse cultuur heeft geleid tot een sterke nadruk op… Read More


Diep luisteren en democratie
Politiek filosofen zien het belang van luisteren vaak over het hoofd, stelt Eva Meijer. Meijer onderzoekt hoe we al luisterend ruimte kunnen maken voor wezens die tot nu toe buiten de politieke gemeenschap vallen, zoals kinderen, niet-menselijke dieren, planten en ecosystemen.


Van westers wereldbeeld naar Afrikaanse world sense
Mannelijke en vrouwelijke lichamen, zwarte en witte mensen – de nadruk op het visuele in de westerse cultuur leidt ertoe dat er voortdurend onderscheidingen worden gemaakt, stelt Grâce Ndjako. In de Afrikaanse filosofie speelt luisteren juist een belangrijke rol. Ndjako analyseert hoe orale tradities kennis verspreiden over het kolonialisme en bijdragen aan de vorming van een Afrikaanse verhouding tot de wereld.


Luistervinken
Joeri Bruyninckx bestudeert de verschillende manieren waarop mensen door de eeuwen heen naar vogelzang hebben geluisterd. De technologieën die we hiervoor gebruiken, sterken ons vaak in de overtuiging dat de natuur losstaat van de mens, stelt hij. Kunnen we luisteren op een manier die wel recht doet aan de verstrengeling van de menselijke en niet-menselijke natuur?


Luisteren naar ruis
Luisteren biedt een andere toegang tot de wereld dan zien, stelt Aldo Houterman. Aan de hand van de filosofie van Michel Serres en de muziek van de Amerikaanse band Low stelt Houterman dat de wereld vaak niet helder en welonderscheiden aan ons verschijnt, maar juist vol zit met geruis, gesis en gekraak. Hoe kunnen we naar die ruis leren luisteren? En wat brengt dat ons?


Een breuk in de wereld
In deze rubriek leest, wikt en weegt een vakgenoot recent verschenen Nederlandstalige boeken of belangrijke vertalingen in het brede wijsgerige veld.


Worden doe je nooit alleen
Wat beweegt ons denken? In deze rubriek verschijnen de mooiste odes van het digitale platform Bij Nader Inzien in druk.

Uw dagelijkse portie filosofie
Elke dag de beste verhalen over filosofie. Word abonnee en krijg onbeperkt toegang tot alle artikelen van Filosofie Magazine.