Home 04-2009
Wijsgerig Perspectief - #4 2009

04-2009

Deze editie van Wijsgerig Perspectief is alleen online beschikbaar voor leden van filosofie.nl* via www.wijsgerigperspectief.nl. Lid worden? Klik hier voor de mogelijkheden.

Het tijdschrift Wijsgerig Perspectief verschijnt vier keer per jaar en biedt extra verdieping naast Filosofie Magazine. In Wijsgerig Perspectief leest u lange artikelen over grote filosofen zoals Albert Camus, Plato en Kierkegaard. Maar ook over even tijdloze als actuele thema’s: de spelende mens, vergeving, oorlog en vrede.

* Jaarabonnees van Filosofie Magazine en jaarabonnees van Wijsgerig Perspectief hebben automatisch toegang tot het volledige online archief.

Cover afbeelding voor 04-2009
Column

Ten geleide: De publieke rol van de universiteit

De relatie tussen wetenschap en samenleving is de afgelopen vijf decennia geleidelijk veranderd. In de periode vlak na de Tweede Wereldoorlog genoten onderzoekers relatieve onafhankelijkheid. Ze konden hun eigen onderzoeksonderwerpen en praktijken ontwikkelen en maakten de resultaten daarvan toegankelijk voor de samenleving met behulp van publicaties en onderwijs. De wetenschappelijke… Read More

Lees meer
Het publieke karakter van de universiteit
Het publieke karakter van de universiteit
Hoofdartikel

Het publieke karakter van de universiteit

Kant en het publieke (wereldse) gebruik van de rede In zijn beroemde essay ‘Wat is verlichting?’ verbindt Kant verlichting met de ‘onschadelijkste’ vrijheid: ‘de vrijheid om van zijn rede in alle opzichten een publiek gebruik te maken’ (vertaling lichtjes gewijzigd). En Kant verduidelijkt dat hij onder ‘publiek gebruik van de… Read More

Lees meer
Onderwijs

De universiteit als win-winsituatie?

Een stille revolutie Universiteiten hebben tegenwoordig een missie. Die missie verwoorden zij in hun strategische plannen en hun jaarverslagen. Tot de missie van de universiteit waarvoor ik werk, de Rijksuniversiteit Groningen, behoort nadrukkelijk dat zij de publieke rol en relevantie van de wetenschap en van de wetenschappers die… Read More

Lees meer

Waar blijven de intellectuelen?

‘Waar blijven de intellectuelen?’ vroeg Balkenende in het najaar van 2006 (Balkenende, 2006). Waar blijven die maatschappelijke wetenschappers die eens in de zoveel jaar met een nieuw boek komen dat Nederland een Spiegel voorhoudt en aan het Denken zet? Een doorwrocht wetenschappelijk, maar toch uitstekend leesbaar boek dat de opiniepagina’s… Read More

Lees meer

Het publieke belang van technische wetenschappen

Steve Fuller: aanvankelijk hadden natuur- en technische wetenschap- pen een amateuristisch karakter Onderzoekers die kritiek willen leveren op de institutionele eisen die doorgaans aan hun werk worden gesteld, nemen meestal een visie op de zin en noodzaak van onderzoek als uitgangspunt. Ze laten zien dat een onderzoeker die ‘goed… Read More

Lees meer

Warm aanbevolen: Grensovergangen

Vorig jaar nam Herman De Dijn afscheid als hoogleraar aan het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte in Leuven. Ter gelegenheid van zijn emeritaat verscheen een bundel artikelen met als titel Grensovergangen. Centraal daarin staat de reflectie over de geesteswetenschappen. Deze term wordt door De Dijn nadrukkelijk gehandhaafd, tegen de tendens… Read More

Lees meer
Film

De filosofische videotheek: Elephant

Iedere weergave of representatie van een gebeurtenis is slechts een perspectief. Vanuit een perspectief worden bepaalde aspecten van een gebeurtenis uitstekend weer- gegeven, maar blijven anderen onderbelicht of zelfs helemaal ongezien. Wanneer het erop aankomt een volledig beeld te geven van de werkelijkheid schiet een representatie dan ook noodzakelijker- wijs… Read More

Lees meer

De correspondenten: Over Nederlandse directheid

Ik ben blij dat ik ben uitgenodigd om een bijdrage te leveren aan Wijsgerig Perspectief. Ik ben gevraagd om filosofisch te reflecteren op iets wat mij typisch Nederlands lijkt. Of, om het anders uit te drukken, ik ben gevraagd om te reflecteren op zaken die apart (of vreemd) voorkomen vanuit het… Read More

Lees meer

De estafette: Wat bezielt ons?

In de hedendaagse wetenschap maakt de vertrouwde tegenstelling tussen geest en lichaam plaats voor een nieuwe tweedeling: die tussen het redenerende, rationele, afstandelijke en trage denkende zelf en het actieve, gepassioneerde, bevooroordeelde, snelle en efficiënte reagerende zelf. Dit laatste noemt men ook het ‘adaptief onbewuste’ (Wilson, 2002) of, in eigen land, het slimme onbewuste… Read More

Lees meer