Meer dan vijfduizend brieven van Friedrich Nietzsche (1844-1900) zijn sinds kort op het internet te lezen.
Op de site van de Stiftung Weimarer Klassik valt onder andere de originele correspondentie met zijn zus Elisabeth en met de componist Richard Wagner en zijn vrouw Cosima te bewonderen. Lichte domper op de vreugde is het beroerde handschrift van Nietzsche. Ondanks de mogelijkheid de brieven vele malen te vergroten, blijft het ontcijferen van een brief een lastige en tijdrovende klus.
De digitale databank is opgebouwd uit een handig systeem, waarmee gezocht kan worden op geadresseerde, plaats van schrijven, datum en beginzin. Ter volledigheid is informatie over alle bekende brieven van en aan Nietzsche toegevoegd. Hoewel Nietzsche zelf graag brieven schreef, moet de ontvangst van sommige brieven hem zwaar zijn gevallen, getuige deze opmerking in Menselijk al te menselijk: ‘De brief is een onaangekondigd bezoek, de postbode een tussenpersoon voor onhoffelijke overvallen. Men zou eens in de week één uur moeten kunnen vrijmaken om brieven te ontvangen, en daarna een bad te nemen.’
De brieven zijn afkomstig uit het Goethe- en Schillerarchief.
http://ora-web.weimar-klassik.de/swk-db/niebrief/index.html
Ivo Slangen
Brieven Nietzsche digitaal
27 mei 2003
Relevante berichten


Weekendlijstje: Levenskunst
Kun je leren hoe je een goed en zinvol leven leidt? En kan de filosofie hierbij helpen? Vijf artikelen over levenskunst.


‘De boerenprotesten veranderen in een gevecht tussen goed en kwaad’
De stikstofdiscussie ontaardt steeds meer in een gewelddadig conflict, ziet filosoof Hans Achterhuis.


Weekendlijstje: Mensenrechten
China werkt aan een alternatief model voor de mensenrechten. Maar waar komen die eigenlijk vandaan? En zijn ze nog wel van deze tijd?


Weekendlijstje: Mens en technologie
Vandaag de dag lijken steeds meer mensen vergroeid te zijn met hun smartphone. In korte tijd hebben de uitvindingen van een handvol Tech-entrepreneurs onze levens blijvend veranderd. Wat betekent dit voor onze autonomie? En hoe kunnen we omgaan met technologieën die menselijke trekken vertonen? In dit weekendlijstje vijf filosofische artikelen over mens en technologie.