Er is een goede kans dat u dit stukje leest op Blue Monday, de meest deprimerende dag van het jaar, die in 2013 valt op maandag 21 januari. De term is gelanceerd door de Britse psycholoog Cliff Arnall, die uitrekende dat de meeste mensen zich neerslachtig voelen op de derde maandag in januari. Alle goede voornemens zijn al mislukt, de werkweek begint, de vakantie is mijlenver weg, en de dagen zijn kort en donker…
Wat heeft de filosofie eigenlijk te bieden bij somberheid? Alain de Botton, die bekendstaat als een optimistisch denker, houdt zich bezig met ‘intelligente zelfhulp’. Biedt hij hoop of troost? Geen van beide, blijkt uit het gesprek dat Joris Luyendijk met hem had toen hij onlangs te gast was in Amsterdam (op het festival Life in de Beurs van Berlage). ‘What need is there to cry over parts over life?’, antwoordt hij met een citaat van Seneca. ‘The whole of it calls for tears…’
Botton probeert naar eigen zeggen onze oneigenlijk hoge verwachtingen over het leven bij te stellen. In dezelfde lijn besloot de redactie van Filosofie Magazine om – geheel tegen de tijdgeest in – een aantal bijzonder somber stemmende gedachten op een rijtje te zetten. Wie aan het begin van het jaar eens even goed rondkijkt op de bodem van de put – wacht in de loop van de tijd misschien wat minder nare verrassingen… (zie pag. 28, ‘Sombernez’).
Tegelijkertijd kan ik het in januari niet nalaten om alvast vooruit te kijken naar het komende jaar. Het wordt een gedenkjaar voor Kierkegaard en Camus, en de eerste volledige vertaling van Hegels onvertaalbare hoofdwerk De fenomenologie van de geest staat op het programma. En zoals elk jaar weer in april de Maand van de Filosofie – dit jaar in het teken van Schuld & Boete. De FilosofieNacht, op 12 april, zal met filosofische analyses de economische crisis, het ongebreidelde kapitalisme en het voortdurend tekort te lijf gaan. Als u de speciale Facebookpagina ‘Filosofie Nacht’ liket, blijft u op de hoogte. Wij zullen daar de komende tijd nieuws en updates plaatsen, zodat u altijd als eerste de laatste informatie hebt over het programma – zonder daarvan al te hooggespannen verwachtingen te krijgen natuurlijk.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
