Home 01-2017
Wijsgerig Perspectief - #1 2017

01-2017

Dierfilosofie: denken met dieren 

Dierentalen en politiek Eva Meijer

Nieuwe rechten voor dieren Erno Eskens

Een kleine filosofie van de visstick Clemens Driessen

Mens en kip: lichamelijke resonantie Ike Kamphof

Cover afbeelding voor 01-2017

De estafette: Pingpongende duiven

Het is 1943. In een laboratorium in Cambridge spelen twee duiven pingpong. Het is het resultaat van Project Pigeon van de behaviorist Skinner. Niet zoiets vaags als emoties, maar externe prikkels bepalen volgens Skinner gedragspatronen van mensen en dieren. Een onbekend aantal duiven ondergaat in zijn laboratorium de zogenoemde Skinner Boxconditionering, een model ontleend aan Pavlov. Keer… Read More

Lees meer

Filosofie en beeld: Hondenliefde

Heart of a dog (2015) is een autobiografisch essay van performer, schilder, stemkunstenaar en musicus Laurie Anderson. De film is vanaf de eerste beelden en woorden overweldigend in inhoud en vorm. We zien Lolabelle, de rat terriër en titelheld van de film, eerst getekend op grote vellen. Daarna verschijnt Anderson zelf, als een pratende stripfiguur. Ze vertelt een wonderlijk… Read More

Lees meer

Uitgelezen: Rationele rimpelingen

Tijdens een snikhete zomer drogen beken en poelen op tot de laatste druppel drinkwater verdampt. Een kraai klapwiekt voorbij, naarstig op zoek naar water. Voor het invallen van de schemering klinkt een luid gekras. De kraai heeft een waterkruik naast een huis gespot. Al vlug bemerkt de kraai dat het waterpeil te laagstaat en… Read More

Lees meer

Gereedschap voor nieuwsgierigheid

Toen Ike Kamphof ging samenleven met drie kippen werd haar eigen lichaam gereedschap in het denken over mens-dierrelaties. Aan de hand van haar ervaringen bespreekt zij hoe lichamelijke resonantie vorm krijgt tussen mens en kip. Het ontwikkelen van nieuwsgierigheid speelt daarbij een belangrijke rol. Sinds anderhalf jaar wonen in onze tuin… Read More

Lees meer
Een kleine filosofie van de visstick
Een kleine filosofie van de visstick

Een kleine filosofie van de visstick

Veel mensen beschouwen vissen als slijmerige en gedachteloze wezens. Als gevolg daarvan wordt de vis vaak vergeten in de ethiek. Maar vissen zijn meer dan zwemmende eiwitbronnen, stelt Clemens Driessen. Zijn voorstel: een ethiek van ontzag, speciaal voor de vis. Vissen zijn verreweg de meest geconsumeerde dieren ter wereld, meestal… Read More

Lees meer
Mens en natuur

De kikker die uit het natuurgebied springt

‘De weg naar de invoering van nieuwe dierenrechten lijkt lang’, schrijft Erno Eskens. Het beschermen van natuurgebieden is daarom wellicht een goed alternatief. Bescherm een bijzonder ecosysteem, en daarmee direct de dieren die daarin leven. Maar wat te doen met de kikker die uit het natuurgebied springt?  De eerste dierenbeschermers… Read More

Lees meer
Dierentalen en politiek
Dierentalen en politiek

Dierentalen en politiek

Taal wordt bijna altijd opgevat als mensentaal. Dat is jammer, want wij zijn helemaal niet de enige dieren met een complexe taal. Eva Meijer laat zien hoe dierentalen ons helpen inzicht te krijgen in de leefwereld van andere dieren, en hoe we van daaruit nieuwe relaties met hen kunnen vormen. Read More

Lees meer
Dierfilosofie – denken met dieren
Dierfilosofie – denken met dieren
Column

Dierfilosofie – denken met dieren

Onder de titel ‘Denken bij dieren’ besteedde Wijsgerig Perspectief begin 1990 een themanummer aan dieren. Centraal stond de vraag of de mens model zou kunnen staan voor het dier wat betreft cognitieve vermogens. Als bewustzijn en taalvaardigheid ook in de dierenwereld aanwezig zijn, dan zou de klassieke ethologie moeten worden… Read More

Lees meer