Home 01-2016
Wijsgerig Perspectief - #1 2016

01-2016

Thema: Vruchtbare twijfel
Over de kracht van het filosofisch scepticisme

Met onder meer:
Rorty, scepticisme en het einde van de filosofie (auteur: Victor Gijsbers)
Overtuigingen van scepticus (auteur: Bob Coenraats)
De relevantie van relevantie: constructieve twijfel (auteur: Tim de Mey)
Hoop op kennis. Kants optimistische reactie op het scepticisme (auteur: Paul Ziche)

Wijsgerig Perspectief is een extra verdieping naast Filosofie Magazine en komt 4 keer per jaar uit. Elke editie draait om één thema: u leest lange artikelen over grote filosofen maar ook over even tijdloze als actuele thema’s zoals de spelende mens, de waarde van de natuur, oorlog en vrede. 

 

Cover afbeelding voor 01-2016
Column

Vruchtbare twijfel

Sinds 1974 is het in Nederland voor vwo-leerlingen mogelijk examen te doen in het schoolvak filosofie. Inmiddels zijn er elk jaar rond de drieduizend jonge mensen die in de maand mei vragen beantwoorden over een filosofisch thema en laten zien dat zij kunnen ‘filosoferen’. Voor het tonen van deze vaardigheid krijgen… Read More

Lees meer
Rorty, scepticisme en het einde van de filosofie
Rorty, scepticisme en het einde van de filosofie
Hoofdartikel

Rorty, scepticisme en het einde van de filosofie

Hoe kunnen wij ooit tot kennis komen als wij niet zeker weten of onze zintuigen betrouwbaar zijn, vroeg Descartes zich af. Niet alle filosofen vonden dat een zinnige vraag. Victor Gijsbers laat aan de hand van het denken van Rorty zien dat het wel degelijk nuttig is het filosofisch scepticisme te… Read More

Lees meer
Essay

Overtuigingen van een scepticus

‘Ik zou een pleidooi willen houden om het scepticisme te omarmen’, schrijft docent filosofie Bob Coenraats. Daarvoor is eenzelfde wisseling in houding nodig als leerlingen die filosofie gaan volgen: in plaats van op zoek te gaan naar dé waarheid, ga je op zoek naar mogelijke waarheden. Deze houding helpt ons… Read More

Lees meer
Essay

De relevantie van relevantie

Nadenken over scepticisme wordt soms gezien als een ijdele oefening in ‘filosofie om de filosofie’. Ten onrechte, vindt Tim de Mey. Het helpt juist twijfel en meningsverschillen productief in te zetten. Daarbij gaat het niet om ‘beter weten’ als zodanig, maar om de receptuur van probleemoplossing.   Een… Read More

Lees meer
Essay

Hoop op kennis

Immanuel Kant staat niet bekend als een flexibele denker. Maar in zijn filosofie is meer ruimte voor openheid dan vaak wordt aangenomen, volgens Paul Ziche. Op zoek naar de mogelijkheid van kennisuitbreiding maakt Kant gebruik van de concepten ‘hoop’ en ‘vertrouwen’, die nergens zekerheid bieden. Een veelbelovende, creatieve strategie… Read More

Lees meer
Recensie

Uitgelezen: Het probleem van de dankbaarheid

In zijn prikkelende nieuwe boek Dankbaar. Denken over danken na de dood van God stelt de Nijmeegse filosoof Paul van Tongeren dat onze ervaring van dankbaarheid een probleem is geworden dat vraagt om een nieuwe doordenking. Het gaat hem daarbij niet zozeer om de interpersoonlijke dankbaarheid die de uitwisseling van… Read More

Lees meer
Filosofie en beeld: Lachen met Schopenhauer
Filosofie en beeld: Lachen met Schopenhauer
Recensie

Filosofie en beeld: Lachen met Schopenhauer

De filosofie van Schopenhauer staat te boek als pessimistisch en haar bedenker als een grimmige, zwartgallige man. Schopenhauers wijsgerig systeem is een denken dat de essentie van de wereld beschouwt als doelloze wil, eindeloos strevende materie en rusteloos voortjakkerend gedoe. Zijn afkeer van zijn collega-filosofen manifesteerde zich in vileine beschimpingen… Read More

Lees meer

De estafette: Duurzaam denken

Hoe te leven te midden van een wereld op drift, imploderende systemen, exploderende aantallen mensen, massahysterie, klimaatcontracties en een globaliserende tunnelvisie? Het lijkt alsof we steeds minder grip hebben op de wereld en onszelf. De meningen en instant-oplossingen buitelen over elkaar heen, maar concreet levert het tot nu toe niet veel… Read More

Lees meer