Home 06 -2019
Filosofie Magazine - Juni 2019

06 -2019

Thuis is niet alleen een plek van gezelligheid of een handig dak boven je hoofd. Een thuis geeft betekenis aan het leven: foto’s van familie en vrienden, souvenirs en dierbare spullen. Maar als een ‘thuis’ collectief wordt, liggen uitsluiting en xenofobie op de loer. In dit nummer zoeken we naar antwoorden op de vraag hoe we het ‘eigene’ kunnen bewaren zonder anderen uit te sluiten. Pieter Hoexum laat zien dat we moeten leren ‘thuis-zijn’ als een activiteit te zien: je bent het niet, maar moet doen alsof. Ook Leon Heuts betoogt dat ons thuis geen vaststaand gegeven is. Ons thuis is geen publieke zaak, maar de intieme sfeer die ieder mens zelf moet kunnen vormgeven. Verder in dit nummer: onder anderen Ingrid Robeyns over de vraag of het erg is dat sommige mensen veel geld hebben en anderen niet, een historisch profiel over Adam Smith en Jannah Loontjens over hoe ras-pessimist Arthur Schopenhauer ons kan leren gelukkig te worden.
Cover afbeelding voor 06 -2019
Voorwoord: Nieuw thuis
Voorwoord: Nieuw thuis
Hoofdartikel
Voor leden

Voorwoord: Nieuw thuis

Begin vorig jaar besloten we met ons gezin te verhuizen. Na twaalf jaar voelde onze Haarlemse woning te krap en werd het tijd voor iets nieuws. Directe aanleiding was de overgang van onze oudste dochter naar de brugklas. Nu ze toch afscheid moest nemen, leek het een logisch moment om… Read More

Lees meer
Het Experiment: Alternatieve democratie
Het Experiment: Alternatieve democratie
Korte uitleg
Voor leden

Het Experiment: Alternatieve democratie

Wat gebeurt er als je mensen in burgerpanels over een complex onderwerp informeert, laat discussiëren en uiteindelijk naar hun mening vraagt? Beeld: Bas van der Schot We zijn geneigd te denken dat democratie gelijkstaat aan stemmen, maar dat is zo’n beperkte definitie’, stelt cultuurhistoricus Eva Rovers,… Read More

Lees meer
vaccin vaccinatie boos antivaxxer antivaxxers
vaccin vaccinatie boos antivaxxer antivaxxers
Moreel dilemma

Moreel dilemma: vaccins voor freeriders

De volksgezondheid is gebaat bij inentingen tegen infectieziekten. Maar kan de overheid burgers dwingen om een prik te halen?

Lees meer
Robert Moor: ‘Wandelen lijkt een egoïstische daad’
Robert Moor: ‘Wandelen lijkt een egoïstische daad’
Interview
Voor leden

Robert Moor: ‘Wandelen lijkt een egoïstische daad’

Robert Moor reisde zeven jaar te voet over de wereld. Dat leerde hem veel over mens, maatschappij en filosofie.  Wat kan ik weten? ‘Ik zie een stelsel van paden als een metafoor voor hoe we dingen te weten komen, hoe we als mensheid leren. Paden vormen namelijk een… Read More

Lees meer
Alicja Gescinska: Luisterend oor
Alicja Gescinska: Luisterend oor
Column
Voor leden

Alicja Gescinska: Luisterend oor

Er is een stille revolutie aan de gang; een ontwikkeling die zo ingrijpend is dat ze alle facetten van ons leven zal beïnvloeden. Ik heb het over AI: kunstmatige intelligentie. AI zal voor de 21e-eeuw zijn wat de industriële revolutie voor de 19e betekende. De toepassingsgebieden van AI… Read More

Lees meer
heimwee thuis hoofd schoorsteen
heimwee thuis hoofd schoorsteen
Essay
Voor leden

Koester je heimwee

Is nostalgie gevaarlijk? Wel als je het probeert te verhelpen. Pieter Hoexum adviseert: doe altijd alsof je thuis bent, waar op aarde je ook beland bent.

Lees meer
Alicja Gescinska: ‘Om ons thuis te voelen hebben we muziek van buiten nodig’
Alicja Gescinska: ‘Om ons thuis te voelen hebben we muziek van buiten nodig’
Interview
Voor leden

Alicja Gescinska: ‘Om ons thuis te voelen hebben we muziek van buiten nodig’

Chopins nocturnes ontstijgen nationalisme, iedereen kan ­erin ‘thuiskomen’. Een gesprek met filosoof en schrijver ­Alicja Gescinska over thuis zijn in muziek – en in Europa. Het Skype-scherm toont een uitsnede van een werk­kamer. Rechts een flardje boekenkast, links een stukje muur dat is behangen met een plantenmotief. Op de… Read More

Lees meer
Vijf hedendaagse filosofen over thuis
Vijf hedendaagse filosofen over thuis
Voor leden

Vijf hedendaagse filosofen over thuis

Het begrip ‘thuis’ speelt een belangrijke rol in de naoorlogse filosofie. Wat kunnen we na WOII nog met noties als ‘eigenheid’ en ‘vaderland’?  Alain de Botton Thuis kun je de emoties uiten, die je buiten hebt onderdrukt  Dit artikel is exclusief voor abonnees Dit artikel op… Read More

Lees meer
Niet je land, maar je huis is je ‘thuis’
Niet je land, maar je huis is je ‘thuis’
Essay
Voor leden

Niet je land, maar je huis is je ‘thuis’

‘Wonen’ is veel meer dan het verblijven in een aangename schuilplaats. Een huis zit vol verwijzingen die betekenis geven aan het leven. De ‘oikos’ of ‘het eigene’ is dus iets privés, niet iets collectiefs als ‘volk’ of ‘vaderland’, zoals Thierry Baudet suggereert. Beeld: Maus Bullhorst Mijn… Read More

Lees meer
Denkpraatje: Een reiziger is ook maar een toerist
Denkpraatje: Een reiziger is ook maar een toerist
Verhaal
Voor leden

Denkpraatje: Een reiziger is ook maar een toerist

Moet je reizen om tot grote inzichten te komen? Of kun je net zo goed thuis blijven? Twee pantoffels van een wereldreiziger zijn het er nog niet over eens.   De verlaten huiskamer van een reiziger, midden in de nacht. Verweesd staan daar Eddy en Joke, de pantoffels van een… Read More

Lees meer
Stine Jensen: Kinderbikini
Stine Jensen: Kinderbikini
Column
Voor leden

Stine Jensen: Kinderbikini

Er is een foto van mij van een jaar of tien, in bikini. Ik heb hakken van mijn moeder aan en twee tennisballen onder de driehoekjes van mijn kinderbikini gestopt. Verleidelijk lach ik naar de camera. Het kiekje is fascinerend. Voor wie dos ik me uit? Om een… Read More

Lees meer
Carl Schmitt jurist politiek filosoof illustratie Gijs Kast
Carl Schmitt jurist politiek filosoof illustratie Gijs Kast
Essay
Voor leden

Carl Schmitt: de terugkeer van een gevaarlijk denker

De Duitse jurist en politiek filosoof Carl Schmitt legitimeerde de dictatuur van de nazi’s en had een grote afkeer van het liberalisme en de waarden van de Verlichting. Toch is hij bezig aan een intellectuele comeback, bij links én rechts. Waar komt de aantrekkingskracht van deze conservatieve revolutionair toch vandaan?

Lees meer
René ten Bos: Fantoom
René ten Bos: Fantoom
Column
Voor leden

René ten Bos: Fantoom

Klimaatverandering houdt de gemoederen bezig, zij het op de verkeerde manier. De wereld lijkt verdeeld te zijn in drie kampen. In de eerste plaats heb je de ontkenners. Je ziet deze mensen vooral in de politiek. Ze laten zich financieren door bedrijven die er belang bij hebben dat… Read More

Lees meer
Ingrid Robeyns filosoof economie rijkdom
Ingrid Robeyns filosoof economie rijkdom
Interview

Ingrid Robeyns: ‘Niemand heeft een moreel recht op rijkdom’

Filosoof Ingrid Robeyns publiceerde onlangs het essay Rijkdom, waarin ze de vraag stelt: is het erg dat sommigen veel hebben en anderen niet? ‘Extreme rijkdom is veel minder onschuldig dan wij denken.’

Lees meer
Adam Smith filosoof verlichting kapitalisme liberalisme
Adam Smith filosoof verlichting kapitalisme liberalisme
Historisch Profiel

Historisch profiel Adam Smith: denk aan jezelf, help een ander

Eigenbelang en kapitalisme zijn geen vieze woorden voor Adam Smith. Als je ze in goede banen leidt, help je de maatschappij vooruit.

Lees meer
Arthur Schopenhauer filosoof pessimist social media
Arthur Schopenhauer filosoof pessimist social media
Recensie

Arthur Schopenhauer in tijden van Instagram

Bekommer je niet om wat anderen van je denken, leert Arthur Schopenhauer ons. Hun mening is zelden ergens op gebaseerd.

Lees meer
Recensie: Pleidooi voor terughoudendheid
Recensie: Pleidooi voor terughoudendheid
Recensie
Voor leden

Recensie: Pleidooi voor terughoudendheid

We leven in een indiscrete tijd, schrijft Peter Venmans. We moeten weer leren afwachten, uitstellen, zwijgen. Butlers en diplomaten kunnen simpelweg niet zonder. Bij ieder ander is discretie een eigenschap die het (samen)leven veraangenaamt. Of eigenlijk geen eigenschap: filosoof Peter Venmans beschouwt discretie niet als een karaktertrek, maar als… Read More

Lees meer
Recensie: Socrates en de shit van mijn ouders
Recensie: Socrates en de shit van mijn ouders
Recensie
Voor leden

Recensie: Socrates en de shit van mijn ouders

Kinderen met stuntelende vaders en moeders kunnen terecht bij het grappige filosofische hulpboek van Stine Jensen en Frank Meester. Maar dat legt wel heel veel verantwoordelijkheid op hun schouders. Ik ben opgevoed met het idee dat als je drie kinderen hebt, je je verantwoordelijkheid moet nemen.’ In een interview in… Read More

Lees meer
Politieke ­ongesteldheid
Politieke ­ongesteldheid
Korte uitleg
Voor leden

Politieke ­ongesteldheid

Een heilige met menstruatiebloed op haar dij. Zo beeldt de Chileense kunstenaar Cecilia Vicuña zichzelf af, in een oproep om de wereld te bekijken door de wereld van de minst-bevoordeelden. Ik was in mijn studio in Londen toen ik hoorde dat Salvador Allende, onze socialistische president, was overleden na… Read More

Lees meer
Het moment… waarop Agamben me leerde dat ik erbij hoorde
Het moment… waarop Agamben me leerde dat ik erbij hoorde
Interview
Voor leden

Het moment… waarop Agamben me leerde dat ik erbij hoorde

Tina Rahimy (44) is filosoof en lector ‘sociaal werk in de superdiverse stad’ aan de Hogeschool Rotterdam. Fotografie: Maarten Noordijk ‘Waar kom je vandaan? Op feestjes gebeurt het nog altijd dat iemand op me afloopt met die vraag. Als ik antwoord “Rotterdam-West”, kijkt die persoon me onderzoekend aan… Read More

Lees meer