Home 12-2018
Filosofie Magazine - December 2018

12-2018

Het eind van het jaar is traditioneel een moment om terug te blikken. En hoe goed en fijn ons leven ook is, als je erop terugkijkt is er altijd wel iets waar je spijt van hebt. De laatste Filosofie Magazine van 2018 staat in het teken van terugkijken en spijt. We onderzoeken wat spijt is en wat we ervan kunnen leren. Filosoof en schrijver Joke Hermsen laat bijvoorbeeld zien dat alle herinneringen waardevol zijn, dus ook herinneringen aan dingen waar we spijt van hebben. Filosoof Sebastien Valkenberg onderzoekt juist of het niet beter is om zonder spijt te leven. Bij Nietzsche vindt hij een nieuw perspectief op spijt: als je de kans kreeg om precies hetzelfde leven nog een keer te leven, zou je dat dan willen?
Cover afbeelding voor 12-2018
Spoedcursus (anti-)ethiek
Spoedcursus (anti-)ethiek
Voor leden

Spoedcursus (anti-)ethiek

De Netflix-serie The Good Place gaat over een egoïstische en onbeschofte jonge vrouw, Eleanor Shellstrop, die na een dodelijk ongeluk in de hemel komt ten gevolge van een fout in het systeem. Ze probeert wanhopig te voorkomen dat de vergissing ontdekt wordt, en doet ondertussen haar best haar plaats op… Read More

Lees meer
Kaboutertjes
Kaboutertjes
Voor leden

Kaboutertjes

Arjen Lubach was te gast bij Tijs van den Brink, die nu honderd keer tegenover iemand zat die in zijn of haar leven God heeft uitgewuifd. Het werd een prettige ontmoeting, waarbij ze allebei zo gewoon mogelijk deden. Lubach verloor zijn moeder aan een dodelijke ziekte toen hij elf was. Read More

Lees meer
Het Moment… waarop Kant je veganist maakt
Het Moment… waarop Kant je veganist maakt
Korte uitleg
Voor leden

Het Moment… waarop Kant je veganist maakt

Rick Scholtes (40) is filosoof, werkt bij een adviesbureau voor duurzaam bouwen en heeft een webshop met vegan voer voor honden en katten.

Lees meer
In niemandsland praten kunstwerken voor zichzelf
In niemandsland praten kunstwerken voor zichzelf
Interview
Voor leden

In niemandsland praten kunstwerken voor zichzelf

Soms kan de hoeveelheid rationele beslissingen die we elke dag moeten nemen vermoeiend aanvoelen. Kunstenaar Lily van der Stokker maakt werken waarin we hier even aan kunnen ontsnappen. ‘Noem mijn werk in elk geval geen kinderwereld’, zegt Lily van der Stokker over haar muurschildering I Am an Artwork and… Read More

Lees meer
Camus leert me leven met het absurde
Camus leert me leven met het absurde
Essay
Voor leden

Camus leert me leven met het absurde

Albert Camus zag in dat het leven absurd is, maar dat je er desondanks interesse voor kunt hebben. Dat maakt Jannah Loontjens vrolijk. Ook ik ken dagen waarop ik denk: waartoe dient dit allemaal? Opstaan. Knoopjes dicht. Rits omhoog. Nadenken over wat te eten. Elke dag weer. En wat… Read More

Lees meer
René Descartes illustratie brein geest
René Descartes illustratie brein geest
Historisch Profiel

Historisch Profiel: Descartes

René Descartes vernieuwde de filosofie. Maar deed hij dat wel helemaal alleen? Het verhaal van een vriendschap die begon in Breda.

Lees meer
Vader en zoon over geboorte, verlies en een nieuw begin
Vader en zoon over geboorte, verlies en een nieuw begin
Interview
Voor leden

Vader en zoon over geboorte, verlies en een nieuw begin

Hoe is het om een kind te verwachten als je een kind hebt verloren? Vader Paul en zoon Wout van Tongeren over verwachting, geboorte en het kerstkind – en wat dat alles zegt over wie wij zijn. Er was een jaar verstreken sinds Leen was overleden, de kleinzoon van… Read More

Lees meer
Twee afgedankte hoofdkussens over spijt en schuld
Twee afgedankte hoofdkussens over spijt en schuld
Korte uitleg
Voor leden

Twee afgedankte hoofdkussens over spijt en schuld

Moet je zelf schuldig zijn om spijt te voelen? Kun je je schuldig voelen over iets waar je niks aan kunt doen? Twee afgedankte hoofdkussens van memory foam zijn het er nog niet over eens.  Vuilnisbelt nabij Rotterdam, vroeg in de ochtend.  RÖLLEKA en EMMA, twee stralend witte hoofdkussens… Read More

Lees meer
Paul Verhaeghe intimiteit psychoanalyticus lichaam
Paul Verhaeghe intimiteit psychoanalyticus lichaam
Interview
Voor leden

Psychoanalyticus Paul Verhaeghe: ‘We zijn ons lichaam vergeten’

We zijn ons lichaam vergeten, zegt psychoanalyticus Paul Verhaeghe, ook al zijn we er voortdurend mee bezig in de sportschool of op Instagram.

Lees meer
spijt illustratie vuur olf de bruin spijtloos leven met nietzsche
spijt illustratie vuur olf de bruin spijtloos leven met nietzsche
Essay

Spijtloos leven met Nietzsche

Spijt is een machteloos gevoel. Een leven vol spijt is te voorkomen met Nietzsches schaal van wederkeer.

Lees meer
mystiek spiegel zelf mystici Marc De Kesel
mystiek spiegel zelf mystici Marc De Kesel
Interview

Marc de Kesel: ‘Wie naar zijn ware zelf zoekt, moet vooral zichzelf loslaten’

Hoe meer je jezelf probeert te verliezen, hoe meer je jezelf tegenkomt. Marc De Kesel over de lessen van middeleeuwse mystici.

Lees meer
Joke Hermsen: ‘Zonder spijt kun je niet leven – en dat is niet erg’
Joke Hermsen: ‘Zonder spijt kun je niet leven – en dat is niet erg’
Hoofdartikel
Voor leden

Joke Hermsen: ‘Zonder spijt kun je niet leven – en dat is niet erg’

Spijt bestaat in vele vormen en gaat met pijn gepaard. Maar spijt is ook essentieel voor zelfreflectie, zegt filosoof en schrijver Joke Hermsen. En misschien zijn de dingen die gebeurd zijn wel minder onveranderlijk dan je denkt. Als Joke Hermsen op een stralende maandagochtend de deur van haar Bergense appartement… Read More

Lees meer
Stine Jensen: Twan-vloek
Stine Jensen: Twan-vloek
Korte uitleg
Voor leden

Stine Jensen: Twan-vloek

Mijn aandacht werd getrokken door atypisch Twitter-commentaar op Twan Huys. ‘#EHS is echt maar wordt veroorzaakt #nocebo effect. Niet door straling maar door angst voor straling’, en: ‘Het probleem is dat Twan Huys dit nocebo-effect aanwakkert!’ Huys besteedde in RTL Late Night aandacht aan een documentaire over EHS. EHS… Read More

Lees meer
Christine Cayol: ‘Probeer te leven als een Chinees kalligraaf’
Christine Cayol: ‘Probeer te leven als een Chinees kalligraaf’
Interview
Voor leden

Christine Cayol: ‘Probeer te leven als een Chinees kalligraaf’

In China besteedt de kalligraaf uren aan de voorbereiding, aan ontspanning van lichaam en geest. Om daarna in één seconde een meesterlijke kalligrafie te maken. Filosoof Christine Cayol vindt het een voorbeeld van een goede omgang met de tijd. We dalen haastig af in de net geopende Noord/Zuidlijn, op… Read More

Lees meer
Waarom we de huisdieren van AI zullen worden
Waarom we de huisdieren van AI zullen worden
Interview

Waarom we de huisdieren van AI zullen worden

Stilletjes grijpt AI al de macht. Misschien is dat helemaal niet zo erg, zegt de Engelse schrijver en hoogleraar Susan Blackmore.

Lees meer
Postuum interview Foucault: ‘Dit meldpunt kadert de verwarde mens in’
Postuum interview Foucault: ‘Dit meldpunt kadert de verwarde mens in’
Interview
Voor leden

Postuum interview Foucault: ‘Dit meldpunt kadert de verwarde mens in’

Er komt een landelijk telefoonnummer voor klachten over verwarde personen. Michel Foucault, filosoof van de waanzin, vindt dat een verontrustende ontwikkeling. Tekst loopt door onder afbeelding Illustratie: Berend Vonk Wat vindt u ervan dat burgers verward gedrag straks makkelijker kunnen melden? ‘In de… Read More

Lees meer
Het Experiment: Niet meer jezelf zijn
Het Experiment: Niet meer jezelf zijn
Korte uitleg
Voor leden

Het Experiment: Niet meer jezelf zijn

Wat is het zelf? En is iemand met dementie nog ‘zichzelf’? Wat het zelf is blijkt opvallend veel te maken te hebben met andere mensen. Illustratie: Bas van der Schot   Experiment Als mensen wordt gevraagd te oordelen of iemand nog dezelfde persoon is,… Read More

Lees meer
Voorwoord: Ontroostbaar
Voorwoord: Ontroostbaar
Column
Voor leden

Voorwoord: Ontroostbaar

Tegen het einde van mijn studie filosofie, begin jaren negentig, slaagde ik erin een felbegeerde beurs te bemachtigen, waarmee ik een tijd op een buitenlandse universiteit naar keuze mocht doorbrengen. Suggesties van vrienden over Freiburg, Bologna of Oxford wuifde ik weg. Het moest de Universität zu Köln worden, waarbij niet… Read More

Lees meer
Filosoferen achter tralies: Verkwist je tijd niet met onnozel gelummel
Filosoferen achter tralies: Verkwist je tijd niet met onnozel gelummel
Reportage
Voor leden

Filosoferen achter tralies: Verkwist je tijd niet met onnozel gelummel

Kan filosofie helpen als je in de gevangenis zit? Filosofie Magazine-redacteur Lianne Tijhaar volgt een filosofiecursus in de bajes. Deel 4, slot: een zinvolle tijdsbesteding met Seneca. Dertien gedetineerde mannen zitten rond een tafel in de gevangenisbibliotheek van Almere. Ze drinken zwarte koffie uit plastic bekertjes. Het laatste speculaasje… Read More

Lees meer
Waarom we kunnen sterven van schuldgevoel
Waarom we kunnen sterven van schuldgevoel
Essay
Voor leden

Waarom we kunnen sterven van schuldgevoel

Soms kunnen mensen zo erg lijden aan schuld en schaamte dat ze er letterlijk aan onderdoor gaan. Filosoof Joachim Duyndam onderzoekt het fenomeen moral injury. Van vrienden van mijn ouders is jaren geleden hun vijfjarig zoontje verdronken in de rivier vóór hun huis. Hij kon nog niet zwemmen. Read More

Lees meer