Big Brother zit nu in onze broekzak
Zeventig jaar geleden publiceerde George Orwell zijn verontrustende dystopie 1984. Het beklemmende verhaal waarin ‘Big Brother’ werd geïntroduceerd is actueler dan ooit.
Het telescreen was het meest repressieve instrument dat George Orwell kon bedenken voor zijn sciencefictionroman 1984. Een propagandascherm dat altijd aanstaat, waarmee de eigenaar tijdens het zenden kon worden bespied. ‘Je wist nooit op welk moment je bekeken werd. Je moest leven alsof elk geluid dat je maakte werd gehoord en elke beweging nauwlettend gevolgd.’ Wat zou Orwell van Apples behulpzame robot-assistent Siri gevonden hebben, die nu in talloze levens een bijna vanzelfsprekende aanwezigheid is?
Orwell had de excessen van imperialisme, stalinisme en fascisme voor ogen toen hij zijn boek voltooide in 1948, precies zeventig jaar geleden. Hij schetst hoe totalitaire regimes technologie misbruiken om burgers onder de duim te houden. De subtiele dictatuur van internetreuzen had hij niet kunnen voorspellen, maar 1984 kan net zo goed worden gelezen als een waarschuwing voor de gevaren van Facebook en Google als voor Poetin en Xi Jinping.