06-2002
De auteurs van… Het eindexamen filosofie
Sinds enkele jaren heeft het vak filosofie op havo en vwo een serieuze plaats verworven. Een kleine honderd scholen bieden het vak aan. Maar hoe toets je filosofie? Dit artikel is exclusief voor abonnees Dit artikel op Filosofie.nl is alleen toegankelijk voor abonnees. Met liefde… Read More
De leugen van de identiteit
Terwijl de noodsirenes loeiden, de bommen ontploften en de stroom was uitgevallen in het belegerde Belgrado, slaagde actualiteitenrubriek Netwerk er destijds in contact te leggen met haar correspondent. “Hoe is de sfeer daar?”, luidde de eerste vraag vanuit Hilversum. Op zo’n moment lukt het inderdaad alleen een Nederlander te… Read More
De kunst van het reizen
Reizen is uiteindelijk een lange omweg naar huis, waarbij we onderweg behoorlijk wat moeite moeten doen om aan onderdak en eten te komen. Dingen die we thuis allemaal binnen handbereik hebben. Waarom doen we dat eigenlijk? In De kunst van het reizen geeft Alain de Botton een aantal goede redenen om op reis… Read More
Wie taal gebruikt, doet iets
Dat het woord ‘huis’ verwijst naar een huis in de werkelijkheid lijkt eenvoudig. Maar het is te weinig om te verklaren hoe woorden aan hun betekenis komen. Dat leert een leesbare inleiding in de taalfilosofie. Wie iets zinnigs wil zeggen over hoe betekenis in taal tot stand komt, stuit meteen… Read More
Hier en nu, luidt het enige antwoord
Isaiah Berlin zag zichzelf als een vos die langs vele ideeën huppelt. Een ultieme zin van het bestaan wees hij daarbij resoluut van de hand. Hij meende dat het leven stap voor stap wordt gemaakt, en stierf uiteindelijk stukje bij beetje. Dit artikel is exclusief… Read More
Andrew Solomon: “Ik hou van mijn depressie”
Andrew Solomon is beroemd dankzij zijn depressie. Zijn gedetailleerde verslag over zijn ziekte verschijnt inmiddels in vele talen. Filosofische wonderboekjes als Geen pillen maar Plato wijst hij resoluut van de hand, evenals het credo van Schopenhauer dat lijden zinloos is. “Depressieve mensen zijn minder hard en sensitiever.”… Read More
300 jaar liefhebben kan niemand
Ondanks alle verworvenheden van het liberalisme valt het risico van de catastrofe nooit uit te sluiten. Ook niet door nog meer politiek, nog meer technologie, nog meer verworvenheden – nog meer van hetzelfde dat uiteindelijk leidt tot kilheid en verveling. Francis Fukuyama aangeklaagd door de onsterfelijke koningsdochter Emilia Marty:… Read More
Grenzeloos verlangen in een wereld van schaarste
Aristoteles keurde handel met als doel eigengewin af. Tegenwoordig lonkt de mondiale markt en de eindeloze groei. Maar waar het verlangen van de mens naar materie onblusbaar is, raakt de natuur aan haar grenzen. In het oneindige alleen kunnen we niet overleven. Dit artikel is exclusief… Read More
De eeuwige terugkeer van hetzelfde
“Het nieuwe zwaargewicht: de eeuwige wederkeer van het gelijke”, dat lezen we bij Nietzsche in een nagelaten aantekening uit augustus 1881. Dit artikel is exclusief voor abonnees Dit artikel op Filosofie.nl is alleen toegankelijk voor abonnees. Met liefde en zorg werken wij iedere dag… Read More
Nieuwe kansen na de wedergeboorte
“De karmawetmatigheid is geen zweverige New Age-mode, zoals meestal wordt gesuggereerd. In India vindt men het verbazingwekkend dat er mensen bestaan die niet van karma afweten. Als je ervan uitgaat dat je maar een keer leeft en de gevolgen van dat leven bepalend zijn voor je eeuwige verdoemenis of… Read More
Hilberts Hotel
Het universum en zijn in de nacht oplichtende hemellichamen, waren van meet af aan in alle culturen aanleiding voor diepgaande speculaties over het oneindige. Geen speculatie is zo vatbaar geweest voor misleidingen en paradoxen. Is oneindigheid te tellen? Wat is de relatie tussen eindig en oneindig? Is oneindig hetzelfde… Read More
Tussen Droste-blikken en Baboeschka-poppetjes
“Oneindigheid is meer dan een woord. Het is de afgrond die vlak achter de verschijnselen schuilgaat, maar meestal niet wordt opgemerkt, zelfs niet als we er met onze neus boven hangen.” Martijn Meijer pakt zelfs de loep erbij en constateert: “De oneindigheid begint pas echt voorbij het zichtbare –… Read More
Stephen Jay Gould en de overwinning van de zwakken
Paleontoloog Stephen Jay Gould voerde een eenzame strijd tegen het determinisme en kreeg alle darwinisten over hem heen. Maar hij hield vol.
Slavoj Žižek: “Een idioot zijn is mijn specialiteit”
Een gesprek met het Sloveense denkbeest Slavoj Žižek waaiert per definitie alle kanten uit. Over de betekenis van Pim Fortuyn: “absoluut cruciaal”; over ironie: “Ik lijk een vriendelijke vent”; over vampieren: “altijd voort te leven is onze grote angst”, en over het krankzinnig experiment van Descartes: “Gekte is constituerend voor de moderne mens.”
Politiek op de Tempelberg
De Israëlische filosoof Moshe Halbertal is een vriend van de Palestijnen, maar vindt dat Arafat weg moet. De Palestijnse leider misbruikt de religieuze wanen van fanatici en maakt zich daarmee schuldig aan het grootste politieke kwaad: de vermenging van religie en politiek. Een gesprek over de grens tussen God en… Read More
Ontdek Filosofie Magazine de eerste maand gratis!
Probeer een (online) abonnement voor minimaal 3 maanden en ontvang de eerste maand gratis!