Home 05-2017
Filosofie Magazine - Mei 2017

05-2017

In het ‘post-truth’ tijdperk gaat Filosofie Magazine op zoek naar de waarheid, en wat daarvan over is. Lees over het verschil tussen feiten, leugens en bullshit, gevoelswaarheden en het gevaar van teveel factchecken in onze hedendaagse cultuur. 
Cover afbeelding voor 05-2017
Coen Simon: ‘We factchecken de cultuur kapot’
Coen Simon: ‘We factchecken de cultuur kapot’
Vrijheid
Voor leden

Coen Simon: ‘We factchecken de cultuur kapot’

In deze tijd van post-truth, alternatieve feiten en nepnieuws zoeken factcheckers en de gepopulariseerde wetenschap naar definitieve waarheden. Coen Simon vindt dat we niet moeten denken in waarheden en onwaarheden, maar dat we over prangende kwesties juist met elkaar moeten twisten.  De afschuw staat op Coen Simons gezicht te… Read More

Lees meer
Trump: leugens, bullshit of ego?
Trump: leugens, bullshit of ego?
Essay
Voor leden

Trump: leugens, bullshit of ego?

Trumps goeroe Norman Vincent Peale gelooft dat je zelf je eigen waarheid kunt maken, als je maar hard genoeg in jezelf gelooft. Maarten Boudry legt uit waarom Trump op Peter Pan lijkt. Enkel wie de afgelopen maanden op een andere planeet leefde, kan het ontgaan zijn: thans leven we in… Read More

Lees meer
Deze filosoof dook in het hoofd van Trump
Deze filosoof dook in het hoofd van Trump
Hoofdartikel
Voor leden

Deze filosoof dook in het hoofd van Trump

Het echte gevaar van Trumps post-truth politiek zijn volgens Jeroen Hopster niet de onwaarheden, maar de gevoelswaarheden waar hij zich op beroept. Onwaarheden kun je tenminste ontkrachten. Wanneer je werkelijk iets wilt bereiken, dan zal het universum samenzweren om je daarbij te helpen. Dat is de kerngedachte van De… Read More

Lees meer
Stine Jensen: Waarheidswandeling
Stine Jensen: Waarheidswandeling
Verslag
Voor leden

Stine Jensen: Waarheidswandeling

Op de pelgrimsroute Santiago de Compostela komen ze met tientallen tegelijk langs: wandelaars die op weg zijn naar de kathedraal in Santiago of nog verdergaan naar Finistera, het ‘einde’ van de wereld, een puntje in Spanje waar de golven tegen de klippen op beuken. Ik was er voor opnames… Read More

Lees meer
4 vragen aan… theaterregisseur Romeo Castellucci
4 vragen aan… theaterregisseur Romeo Castellucci
Voor leden

4 vragen aan… theaterregisseur Romeo Castellucci

‘Tragedie gaat over het gemis, over het ontbrekende, over de lege hemel, over de eenzame mens.’ Regisseur Romeo Castellucci over zijn voorstelling La democrazia in America.  Wat kan ik weten? ‘Die vragen van Immanuel Kant zijn schitterend, echt waar, maar onmogelijk om te beantwoorden. Wat kan ik weten?… Read More

Lees meer
Thijs Lijster: Urinoir
Thijs Lijster: Urinoir
Korte uitleg
Voor leden

Thijs Lijster: Urinoir

Dit jaar vieren we de honderdste verjaardag van Fountain, het kunstwerk waarmee de Franse kunstenaar Marcel Duchamp wereldfaam zou verkrijgen. Het gekantelde urinoir, gesigneerd met de naam R. Mutt, wordt gezien als de geboorte van de conceptuele kunst, en werd in 2004 door een groep van vijfhonderd Britse kunstkenners uitgeroepen… Read More

Lees meer
Denkfout: Twee perspectieven op gelijke voet zetten
Denkfout: Twee perspectieven op gelijke voet zetten
Denkfouten
Voor leden

Denkfout: Twee perspectieven op gelijke voet zetten

Dat een verhaal twee kanten heeft… …betekent niet dat die dezelfde aandacht verdienen Hoor- en wederhoor is een klassiek streven in de journalistiek: belicht twee kanten van een verhaal, geef beide partijen een stem. Dat is een vorm van journalistieke fairness, die op het eerste gezicht garant staat voor… Read More

Lees meer
Waarom doodsangst leidt tot polarisatie
Waarom doodsangst leidt tot polarisatie
Voor leden

Waarom doodsangst leidt tot polarisatie

Illustratie: Bas van der Schot Volgens Freud draaide alles om seks, behalve seks zelf. Volgens de ‘terrormanagementtheorie’ is doodsangst onze belangrijkste drijfveer. ‘Onbewust zijn we allemaal bang voor de dood’, aldus existentieel filosoof Marleen Moors. ‘We zijn niet zozeer bang om te sterven als wel vooral… Read More

Lees meer
Damiaan Denys over angst op de werkvloer
Damiaan Denys over angst op de werkvloer
Interview
Voor leden

Damiaan Denys over angst op de werkvloer

Werknemers moeten zich door digitalisering of virtualisering voortdurend aanpassen. En dat kan tot angst leiden. ‘We moeten de angst niet zien als een moment van verstarring, maar als een gelegenheid om ons te ontwikkelen’, meent psychiater en filosoof Damiaan Denys. Op maandag 26 juni leidt hij het seminar ‘Van angst… Read More

Lees meer
Stelling: Wie rotsvast vertrouwt op het feit, verliest de waarheid uit het oog
Stelling: Wie rotsvast vertrouwt op het feit, verliest de waarheid uit het oog
Waarheid
Voor leden

Stelling: Wie rotsvast vertrouwt op het feit, verliest de waarheid uit het oog

Paul van Tongeren Emeritus hoogleraar ethiek, Nijmegen Doorgaans stellen we ‘feiten’ tegenover ‘meningen’ en denken we dat het uiteindelijk en vooral gaat om de feiten, waarover iedereen dan vervolgens zijn eigen mening kan hebben. Maar die gangbare tegenstelling is niet helemaal correct. Beter is het om te zeggen dat… Read More

Lees meer
Bert Keizer: Doodbrenger
Bert Keizer: Doodbrenger
Verslag
Voor leden

Bert Keizer: Doodbrenger

Over doodgaan hoor je vaak: kan wel erg wezen en zo, maar NIET sterven, NOOIT doodgaan, dat is nog veel erger, wist je dat? Besef je dat wel?  Klinkt als: opgehangen worden is natuurlijk heel akelig, maar wat denk je van verbranden? De vergelijking moet er denk ik toe… Read More

Lees meer
Voorwoord: Trump gedeconstrueerd
Voorwoord: Trump gedeconstrueerd
Column
Voor leden

Voorwoord: Trump gedeconstrueerd

Er is een kwaad ontdekt dat ons Trump opleverde, maar ook klimaatontkenning, het multiculturele drama en andere rampspoeden van deze tijd: het postmodernisme. De laatste weken zie ik vaak stukken voorbijkomen waarin postmoderne denkers als Jacques Derrida en Jean-François Lyotard, maar ook Michel Foucault, worden aangewezen als de oorzaak van… Read More

Lees meer
Wu-wei: Je wint als je niet wilt winnen
Wu-wei: Je wint als je niet wilt winnen
Verslag
Voor leden

Wu-wei: Je wint als je niet wilt winnen

Wu-wei of de kunst van het moeiteloze handelen is niet alleen belangrijk in ons leven als individu. Edward Slingerland – kenner van het Aziatische denken én de cognitieve psychologie – legt uit waarom die kunst ook de basis is van bloeiende samenlevingen.  Edward Slingerland stuurde ooit een mindball met… Read More

Lees meer
Soren Kierkegaard illustratie filosoof
Soren Kierkegaard illustratie filosoof
Historisch Profiel

Kierkegaard & Sinatra: I did it my way

Søren Kierkegaard zocht verlossing. De gedachten van de Deense denker hebben onze cultuur diepgaand beïnvloed – ook Frank Sinatra.

Lees meer
Marjan Slob filosoof schrijver onbewust bewustzijn
Marjan Slob filosoof schrijver onbewust bewustzijn
Interview
Voor leden

Waarom bewust doen wat ook onbewust kan?

Is het vreemd om te zeggen dat we vrij zijn, hoewel veel van wat we doen onbewust gebeurt? Niet volgens Marjan Slob, winnaar van de Socratesbeker voor het meest prikkelende filosofieboek van 2016.

Lees meer
René ten Bos: ‘Later word ik ook filosoof’
René ten Bos: ‘Later word ik ook filosoof’
Recensie
Voor leden

René ten Bos: ‘Later word ik ook filosoof’

Wie is René ten Bos, de nieuwe Denker des Vaderlands? ‘Mijn leven is een paradox. Ik kom uit een wereld die zich nu verraden voelt door de elite.’ Toen zijn zusje overleed was hij zes jaar. Na haar overlijden ontving hij een kinderboek over filosofie. ‘Nadat ik het had… Read More

Lees meer
De schaterlach van een zenmonnik
De schaterlach van een zenmonnik
Recensie
Voor leden

De schaterlach van een zenmonnik

Filosoof-krijger Henk Oosterling vertelt over zijn tocht naar het Oosten. Daar leerde hij dat de leegte of het niets geen vijand is, maar de basis van het leven zelf. Dit boek met de intrigerende titel Waar geen wil is, is een weg had ook Waar geen wil is, zijn vele… Read More

Lees meer
Liefdesadvies voor de twijfelaar
Liefdesadvies voor de twijfelaar
Recensie
Voor leden

Liefdesadvies voor de twijfelaar

Stort je in een relatie, een afwijzing is wellicht beter te verteren dan onzekerheid. Redenen om lief te hebben ontplooien zich vaak gaandeweg, zo laten filosofen zien. Je houdt van je geliefde omdat hij of zij mooi, grappig, slim en attent is. Dat klinkt aannemelijk. Maar om die redenen… Read More

Lees meer
Hoe verlangen onze tijdservaring verandert
Hoe verlangen onze tijdservaring verandert
Interview
Voor leden

Hoe verlangen onze tijdservaring verandert

The New Forest van Maarten Baas laat ons verlangen naar iets wat we nooit zullen meemaken. De Groningse filosoof Thijs Lijster vertelt hoe deze onvervulde belofte onze tijdservaring verandert. The New Forest. Maarten Baas De prijs voor het ‘Het meest mis- leidende product’ wordt jaarlijks… Read More

Lees meer
Het Moment: Hoe het onderwijs ons leren beperkt
Het Moment: Hoe het onderwijs ons leren beperkt
Verslag
Voor leden

Het Moment: Hoe het onderwijs ons leren beperkt

Fotografie: Merlijn Doomernik Janneke de Bijl studeerde filosofie, is stand-up comedian en tekstschrijver, en geeft les aan een theateropleiding. ‘Ik wilde als kind altijd juffrouw worden. Toen ik net had leren lezen, wilde ik juf van groep 3 worden. Per jaar schoof dat mee op. Ik… Read More

Lees meer
Met alle zintuigen filosoferen
Met alle zintuigen filosoferen
Voor leden

Met alle zintuigen filosoferen

De geest uit de fles is het nieuw verschenen boek van Ger Groot, filosofiedocent aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Hierin verbindt hij de geschiedenis van de filosofie aan culturele verschijnselen zoals YouTube-fragmenten van filmklassiekers en de hedendaagse mode. Zo laat hij zijn lezers met al hun zintuigen filosoferen. Wat… Read More

Lees meer
robot mens androïde gezicht
robot mens androïde gezicht
Essay
Voor leden

10 inzichten voor de toekomst van Yuval Noah Harari

Yuval Noah Harari schetst met zijn boek Homo Deus een soms onheilspellend toekomstbeeld. Tien inzichten van de historicus.

Lees meer