Home 03-2018
Filosofie Magazine - Maart 2018

03-2018

De ziel, zo zeggen de grote denkers al eeuwenlang, is niet alleen ons diepste zelf, maar ook ons betere zelf. Daarom helpt die ons om grip te krijgen op onze meest woeste gedachten en sterkste emoties; ze helpt ons om te werken aan een beter en mooier leven. En dat die ziel misschien wel niet meer is dan een menselijk construct? Dat doet er niet zoveel toe. Juist in onze verbeelding schuilt onze kracht.

Verder in dit nummer onder meer een historisch profiel over Heidegger en een interview met Srećko Horvat over Europa, politiek en de liefde.

Cover afbeelding voor 03-2018
Filosofisch veldwerk
Filosofisch veldwerk
Voor leden

Filosofisch veldwerk

In Filosofisch veldwerk onderzoek ik onze verhouding tot de wereld. Door ontwikkelingen zoals klimaatcrisis, fake news en de versnelling van ons leven zijn er nieuwe vormen van vervreemding ontstaan. Hierdoor zijn we het contact met de wereld verloren. Hoe moeten we met deze existentiële crisis omgaan? Ik ga met grote… Read More

Lees meer
Voorwoord: Bezield
Voorwoord: Bezield
Column
Voor leden

Voorwoord: Bezield

van my siel leer die retina oopgaan daagliks – ’n duisend woorde skroei my tot ’n nuwe tong Ogen open, nog niet open In de aangrijpende gedichtencyclus Land van genade en verdriet, geschreven tijdens de sessies van de Waarheids- en Verzoeningscommissie in Zuid-Afrika, weet de grote dichter… Read More

Lees meer
Het Experiment: Genetisch eigen kinderen voor iedereen
Het Experiment: Genetisch eigen kinderen voor iedereen
Verhaal
Voor leden

Het Experiment: Genetisch eigen kinderen voor iedereen

Eicellen en zaadcellen kweken uit gewone lichaamscellen en in het lab een embryo maken – de vraag is niet of, maar wanneer dat gaat gebeuren.    Experiment Uit lichaamscellen, bijvoorbeeld huidcellen, kunnen onderzoekers geslachtscellen kweken. Onderzoek bij muizen leverde hieruit levende, vruchtbare nakomelingen op. Read More

Lees meer
Postuum interview Simone de Beauvoir: ‘Seks is geen militaire operatie’
Postuum interview Simone de Beauvoir: ‘Seks is geen militaire operatie’
Interview
Voor leden

Postuum interview Simone de Beauvoir: ‘Seks is geen militaire operatie’

Hoe kijkt de Franse filosoof Simone de Beauvoir naar de #metoo-beweging en de stand van het hedendaagse feminisme? In een postuum interview is ze gelaten en hoopvol. Illustratie: Pascal Tieman U eindigt uw boek De Tweede Sekse (1949) met de hoop dat mannen en vrouwen… Read More

Lees meer
Wetenschapsjournalist Angela Saini: ‘Man en vrouw verschillen amper’
Wetenschapsjournalist Angela Saini: ‘Man en vrouw verschillen amper’
Interview
Voor leden

Wetenschapsjournalist Angela Saini: ‘Man en vrouw verschillen amper’

Wetenschappers wijzen graag verschillen aan tussen mannen en vrouwen. Maar deugen die onderzoeken wel? Wetenschapsjournalist Angela Saini legt de foute aannames en verborgen vooroordelen bloot. Wat kan ik weten? ‘Sinds lang komen wetenschappers zo af en toe weer eens met een zogenaamd bewijs voor een of ander… Read More

Lees meer
Stine Jensen: Faalmoed
Stine Jensen: Faalmoed
Verhaal
Voor leden

Stine Jensen: Faalmoed

Toen ik tien jaar was, zakte ik voor mijn koningsdiploma schaken. Mijn zus had het wél gehaald. Ik voelde me ellendig en tegen de herkansing zag ik op: wat als ik het wéér niet zou halen?  De Amerikaanse psycholoog Johannes Haushofer publiceerde onlangs een ‘CV of Failures’. Daarop staan… Read More

Lees meer
Wees een vriend voor je eigen ziel
Wees een vriend voor je eigen ziel
Hoofdartikel
Voor leden

Wees een vriend voor je eigen ziel

Geen mens wil zielloos zijn. Maar wat betekent het om een ziel te hebben? De Noorse literatuurwetenschapper Ole Martin Høystad schreef er een boek over en zegt dat wij beter voor onze ziel moeten zorgen. Als de ziel ter sprake komt, klinkt al gauw de vraag of ze wel… Read More

Lees meer
Wat is de economische waarde van een mensenleven?
Wat is de economische waarde van een mensenleven?
Interview
Voor leden

Wat is de economische waarde van een mensenleven?

De Britse activist, schrijver en documentairemaker Raoul Martinez roept ons op om zelf na te denken over wat we van waarde vinden. Anders bepalen bedrijven en overheden het voor ons. Wat heb je liever: een glas water of een cheque van 1 miljoen euro? Waarschijnlijk ga je voor de… Read More

Lees meer
Waarom het niet erg is als machines de wereld overnemen
Waarom het niet erg is als machines de wereld overnemen
Interview
Voor leden

Waarom het niet erg is als machines de wereld overnemen

Nieuw Linkse activist en filosoof Srećko Horvat is met een onstuimige energie op zoek naar ‘de poëzie van de toekomst’. Hij spreekt zich uit over Europa, politiek en de liefde. De jonge Kroatische filosoof Srećko Horvat (1983) is evenzeer een doener als een denker. Met de voormalige Griekse minister… Read More

Lees meer
Thijs Lijster: Speculeren
Thijs Lijster: Speculeren
Korte uitleg
Voor leden

Thijs Lijster: Speculeren

‘Paniek bij beleggers laat zien hoe weinig effectenbeurzen nog met “echte” economie te maken hebben’, zo luidde een kop in de Volkskrant begin februari. Terwijl de reële economie wereldwijd aantrok – meer banen, meer productie, economische groei – daalden de beurskoersen. Het is de perfecte illustratie van wat de Italiaanse… Read More

Lees meer
Bert Keizer: Goocheltruc
Bert Keizer: Goocheltruc
Verhaal
Voor leden

Bert Keizer: Goocheltruc

In zijn magistrale Van bacterie naar Bach en terug wil Daniel Dennett een aantal overgangen – of sprongen, zo u wilt – in de geschiedenis van het leven op aarde verklaren. Hij begint vóór de bacteriën. Hoe ontstond leven op aarde? Hij doet zijn best om de meest fascinerende goocheltruc… Read More

Lees meer
Martin Heidegger filosoof Sein und Zeit Zijn en tijd
Martin Heidegger filosoof Sein und Zeit Zijn en tijd
Historisch Profiel

Heidegger jaagt op de structuren van zijn en tijd

De invloedrijke en omstreden filosoof Martin Heidegger was in de ban van ervaring. Hoe bouw je een filosofie over iets ongrijpbaars?

Lees meer
Frans Jacobs filosoof Arthur Schopenhauer pessimisme pessimist
Frans Jacobs filosoof Arthur Schopenhauer pessimisme pessimist
Interview

‘De wereld is niet gemaakt voor de mens’

Schopenhauer was een pessimist, maar laat ook zien hoe we toch gelukkig kunnen worden, zegt biograaf Frans Jacobs.

Lees meer
Levenswijsheid is eenvoudig
Levenswijsheid is eenvoudig
Interview
Voor leden

Levenswijsheid is eenvoudig

Er is niets moderns aan een burn-out. Die bestond in de Oudheid ook al.  Ik heb wel eens gedroomd (en ik ben vast de enige niet) dat ik een dik boek in handen kreeg dat niets minder dan een gebruiksaanwijzing hoe te leven was; overzichtelijk gerangschikt werd de juiste… Read More

Lees meer
verf waterverf blauw roodBergson tijd
verf waterverf blauw roodBergson tijd
Essay

Innerlijke tijd is niet te meten

Bepaalt de klok de tijd? De Franse filosoof Henri Bergson laat zien dat de werkelijke tijd zich diep in onszelf afspeelt.

Lees meer
Jean-Jacques Rousseau filosoof maatschappelijk verdrag
Jean-Jacques Rousseau filosoof maatschappelijk verdrag
Politiek

Close Reading Rousseau: Het maatschappelijk verdrag

Rousseaus maatschappelijk verdrag – grondslag voor de democratie of blauwdruk voor een totalitaire samenleving?

Lees meer
Zo worden gesprekken met vreemden kunst
Zo worden gesprekken met vreemden kunst
Voor leden

Zo worden gesprekken met vreemden kunst

Beïnvloedt de manier waarop we praten de toekomst die we maken? Theatermaker Lotte van den Berg vertelt hoe gesprekken met vreemden kunst kunnen worden. Een groep theatermakers zat tien dagen op een lege zandvlakte op Oerol, het festival op het Waddeneiland Terschelling. Tegen bezoekers zeiden de makers: we gaan… Read More

Lees meer
Het Moment…voor een nieuw denken
Het Moment…voor een nieuw denken
Korte uitleg
Voor leden

Het Moment…voor een nieuw denken

Fotografie: Merlijn Doomernik Grâce Ndjako (29) is politicoloog en filosoof, en is Teaching Assistant aan de Universiteit van Amsterdam. Ik kende het n-woord niet – totdat ik buiten ging spelen en andere kinderen mij zo noemden. Ik was vijf. Mijn moeder was een paar maanden voor mijn… Read More

Lees meer
‘In Afrika is veel oog voor de kwetsbaarheid van de mens’
‘In Afrika is veel oog voor de kwetsbaarheid van de mens’
Interview
Voor leden

‘In Afrika is veel oog voor de kwetsbaarheid van de mens’

Filosoof Katrin Flikschuh reisde door tal van Afrikaanse landen en verdiepte zich in de filosofische tradities. Gastvrijheid, gemeenschap en lotsbestemming kregen nieuwe dimensies.  Een vliegveld in Burkina Faso, 1987. De toekomstige hoogleraar politieke theorie aan de London School of Economics and Political Science staat bij de bagageband – maar… Read More

Lees meer