Het begrip ‘symbool’ definiëren is geen eenvoudige zaak. De vrije encyclopedie Wikipedia noemt het symbool ‘een teken, waarbij geen natuurlijke relatie bestaat tussen de representatie van het teken en de betekenis die ermee wordt uitgedrukt’ (mijn cursivering). Voor Van Dale daarentegen is het symbool ‘een werkelijkheid die samenvalt met een andere en deze zichtbaar voorstelt’. Maar het kan ook een (min of meer) willekeurig teken zijn, dat een chemisch element of een wiskundig begrip aanduidt. Ook de (christelijke) geloofsbelijdenis wordt ‘symbool’ genoemd; de katholieke kerk formuleerde zo haar (dogmatische) Symbolum Nicaenum, beter bekend als het Credo. Het adjectief ‘symbolisch’ kan echter ook ‘niet echt’ betekenen: in 1965 nog stelde paus Paulus VI in zijn encycliek Mysterium Fidei uitdrukkelijk dat Christus wérkelijk tegenwoordig is in de eucharistie, en niet ‘alleen maar symbolisch’.
Dit artikel is exclusief voor abonnees