Het publieke karakter van de universiteit
Kant en het publieke (wereldse) gebruik van de rede
In zijn beroemde essay ‘Wat is verlichting?’ verbindt Kant verlichting met de ‘onschadelijkste’ vrijheid: ‘de vrijheid om van zijn rede in alle opzichten een publiek gebruik te maken’ (vertaling lichtjes gewijzigd). En Kant verduidelijkt dat hij onder ‘publiek gebruik van de rede’ begrijpt: ‘het gebruik dat iemand als geleerde van haar maakt ten overstaan van het hele publiek van de lezende wereld’. Als geleerde die een ‘publiek in de strikte zin’ aanspreekt, beschouwt men zichzelf ‘als lid van een hele gemeenschap, ja zelfs van de maatschappij der wereldburgers’. Als geleerde is men een wereldburger, die geen leerlingen onderwijst, maar ‘publiekelijk zijn gedachten uit’. Een geleerde adresseert ‘het eigenlijke publiek, namelijk de wereld’, en spreekt ‘namens zijn eigen persoon’. Inderdaad, geleerden leggen hun gedachten openlijk aan de wereld voor zonder ‘vrees voor schimmen’.
Verder lezen?
In een tijd waarin autoriteit, waarheid en het publieke debat onder druk staan kan filosofie met heldere analyses richting geven. Met liefde en zorg werken wij iedere dag weer aan de beste verhalen over filosofie. Steun ons door lid te worden voor maar € 4,99 per maand. U krijgt daarmee toegang tot alle artikelen uit Filosofie Magazine en Wijsgerig Perspectief plus exclusieve achtergrondartikelen, interviews en portretten. Of bestel de losse editie na.
InloggenLid Worden