Spinoza wordt door velen gezien als een verlichte wegbereider van de moderne democratie. Maar was hij dat wel?
Sinds begin deze eeuw mag Baruch Spinoza (1632-1677) zich verheugen in een toenemende populariteit. In navolging van Jonathan Israel – die in 2001 het eerste van vier dikke boeken over de Verlichting publiceerde – zien velen Spinoza als de filosoof die de Verlichting ontketende en daarmee de grondlegger werd van het moderne liberale denken, waarin vrijheid, gelijke rechten, democratie en tolerantie centraal staan. Tegelijkertijd oefent ook zijn op het eerste gezicht onberispelijke, bescheiden en principiële levensloop een grote aantrekkingskracht uit. Hierdoor wordt hij vaak afgeschilderd als een halve heilige, een soort seculiere monnik die in volledige harmonie met zijn omgeving leefde en bestand leek tegen alle wereldse verleidingen.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
