Home Filosofen Dirck Volckertszoon Coornhert
Desiderius Erasmus Rotterdam
Vorige

Desiderius Erasmus

Dirck Volckertszoon Coornhert

Dirck Volckertszoon Coornhert

1522 - 29 oktober 1590
Donna Haraway filosoof bioloog
Volgende

Donna Haraway

Quote

“"Proeft den gheesten, ghelooftse niet al; Ghelooft my oock niet, zydy niet mal."”

“Mijn ziel is vry, geen Mensch mach die vangen noch hanghen.”

Dirck Volckertszoon Coornhert is een van de veelzijdigste geleerden in Nederland uit de tijd van de Renaissance: graveur, dichter, vertaler, politicus, filosoof en schrijver van een deugdenhandboek, de Wellevenskunst. Net als Erasmus is hij humanist en pleit voor tolerantie en godsdienstvrijheid. Coornhert schrijft in het Nederlands in plaats van het gangbare Latijn. Dat maakt hem minder bekend, maar zeer belangrijk voor de Nederlandse taal. Zo vertaalt hij werk van Cicero en Seneca en de Odyssee van Homerus. Sommigen zien hem als de schrijver van het Wilhelmus.

Zijn invloedrijkste bijdrage is een verhandeling over het gevangeniswezen. In Boeventucht ofte middelen tot mindering der schadelyke ledighghangers stelt hij voor om marteling en doodstraf af te schaffen. In plaats van gevangenen te straffen zouden ze beter aan het werk gezet kunnen worden. Amsterdam volgt het advies op: in het Rasphuis moeten gevangenen verfstof maken.

Coornhert zelf werd door de Spanjaarden in 1567 gearresteerd omdat hij contacten onderhield met Willem van Oranje. Een tijd verbleef hij in de Gevangenpoort, maar wist naar Duitsland te vluchten. Later werd hij nog even secretaris van de Staten van Holland. Hij overleed in 1590 in Gouda, waar een plaquette hangt.