Van migranten thuis opvangen tot protesteren tegen hun komst op straat: burgers beginnen allerlei initiatieven omtrent vluchtelingen en asielzoekers. Lieke van der Veer legt uit wat acties van betrokken burgers zeggen over het huidige burgerschapsideaal en migratiebeleid.

Politici appelleren steeds vaker aan burgers om te ‘helpen’ migratie te beheersen – een normaal geworden beleidsdoel. In verschillende landen zijn kliklijnen opgericht, waar burgers ‘migratiecriminaliteit’ kunnen melden. In Hongarije wordt burgers openlijk gevraagd migranten op te sporen en hen over te dragen aan de politie. Geert Wilders is in Nederland met zijn actie #kominverzet al ruim een jaar bezig burgers in opstand te laten komen tegen de komst en vestiging van migranten. En in 2014 maakte toenmalig staatssecretaris van het Ministerie van Veiligheid en Justitie Fred Teeven naam door zijn televisieoproep aan logistiek medewerkers om ‘ogen en oren te openen’ voor ‘verdachte migratie’ en zo nodig het nationale noodnummer te bellen.