Artikelen geschreven door Michel Dijkstra en Simone Bassie
Waarom we Socrates nooit kunnen ontraadselen
Er is zoveel over Socrates geschreven dat er tal van verschillende ‘Socratessen’ zijn ontstaan. Rico Sneller laat zien dat we de Griekse filosoof nooit kunnen ontraadselen, omdat hij versmolt met het mysterie.
God, verlos ons van uzelf
Filosoof Erick Meganck wil filosofie en theologie met elkaar verbinden en zoekt een ‘religieus’ atheïsme. Als het om religie gaat, zegt de Vlaamse filosoof Erick Meganck het graag recht voor z’n raap: ‘Het getuigt van “gehaktbaldenken” om te roepen: “God bestaat niet, punt!” Dat noem ik het “platte atheïsme”. Dat… Read More
Het overvloedige zijn
Volgens de hellenistische filosoof Plotinus vloeit het Ene, bron van al het zijn, als water uit een fontein over in geest en ziel. Om terug te keren naar de bron moet je het materiële overstijgen. Beeld Hajo de Reijger De mens kan door de deugd naar de geest gaan en… Read More
Spoedcursus: bureaucratie
Van een onneembare dorpsvesting tot een commercieel fastfoodrestaurant: verschillende modellen leggen de aard van de bureaucratie bloot.
Spoedcursus: Vrijheid
Van vrije wil tot karma: ideeën over vrijheid vertonen in Oost en West opmerkelijke parallellen.
Wat we van de Tao kunnen leren
‘Zij die het weten, spreken niet. Zij die spreken, weten het niet,’ luidt een beroemde uitspraak uit het taoïsme. Gelukkig houdt kenner Jan De Meyer zich daar niet aan in zijn nieuwe boek Wat kan ik leren van de taoïsten. De Tao in vijf lessen. 1 Wees bescheiden met kennis… Read More
Opveren bij het verval der dingen
Niets doen heeft bij de Japanse Kenkõ weinig met luiheid te maken. Wie ‘niets doet’ plaatst niet zijn ‘dikke ik’ tussen zichzelf en de dingen, maar stelt zich open voor de vluchtige werkelijkheid. Hoe kun je het best nietsdoen? De middeleeuwse Japanse estheticus Kenkõ wist het wel. Bezoek eens… Read More
Wijsheid van de losse pols
Een goede schilder bedenkt zijn kunstwerk niet, maar laat het ontstaan, leert filosoof Shitao ons. En daarin ligt een belangrijke levensles besloten. Dit artikel is exclusief voor abonnees Dit artikel op Filosofie.nl is alleen toegankelijk voor abonnees. Met liefde en zorg werken wij… Read More
Close Reading Mencius: Onderhoud je goede natuur
De Chinese denker Mencius gaat uit van de aangeboren goedheid van de mens. Maar die goedheid blijft niet vanzelf intact. Confucius, de betovergrootvader van het Chinese denken, weigerde pertinent niet-concrete vragen te beantwoorden, inclusief die naar de menselijke natuur: zijn we geneigd tot het goede of juist tot het… Read More
Maak werk van een levensweg
Volgens de wijsheid uit de beroemde Daodejing is het essentieel om in te zien dat de menselijke rede zijn grenzen heeft. Over de Daodejing (Het boek van de Weg en de Deugd) wordt vaak beweerd dat het na de Bijbel het meest vertaalde boek ter wereld is. Chinese aanhangers… Read More
Zenboeddhisme: Zo vind je verlichting
Zo vind je verlichting en verbondenheid volgens het zenboeddhisme: vergeet jezelf en je wordt verlicht door tienduizend andere dingen. Zenmeester Dōgen kijkt naar de herfstmaan. Zo luidt de titel van een zelfportret van Eihei Dōgen (1200-1253), de beroemdste zendenker die Japan heeft voortgebracht. Wie aandachtig naar het portret kijkt,… Read More
Historisch Profiel: het Japanse shintoïsme
Anders dan de christelijke kerk kent het moderne shintoïsme geen overkoepelende dogma’s en geboden. Een historisch overzicht van het ontstaan van de Japanse denktraditie. Het goddelijke is ouder dan hemel en aarde; het heeft hemel en aarde vastgelegd. Het is verheven boven yin en yang; het doet yin en… Read More
