Het sociaal contract van Thomas Hobbes
Dit sociaal contract is echter geen letterlijk contract dat we ondertekenen.‘Hobbes gaat er vanuit dat mensen niet automatisch goed kunnen samenleven. Om het samenleven in goede banen te leiden, sluiten we met elkaar een sociaal contract af. Onderling spreken we af dat het in ieders belang is om een centrale gezagsinstantie, de soeverein, in te voeren die toeziet op de openbare orde. Het sociaal contract roept dus de staat in het leven en maakt losse individuen tot burgers met een gezamenlijk belang. Zij komen overeen dat ze allemaal iets van hun vrijheid inleveren. Ze moeten zich houden aan regels en wetten. In ruil daarvoor krijgen ze bescherming van de staat. Die moet vooral zorgen voor vrede en veiligheid.’
Wilt u meer lezen over Hobbes en het sociaal contract? Lees dan ‘Sociaal contract’ (volledig toegankelijk voor leden).
‘Op basis van voorwaardelijkheid zou er geen staat mogelijk zijn. Stel je voor dat we de legitimiteit ervan voortdurend kunnen herroepen. Want daar gaat het Hobbes om. Hij doelt niet op een historische gebeurtenis die daadwerkelijk heeft plaatsgevonden, maar om een verondersteld contract. Hij wil dat we ons afvragen waarom we ons aan wetten houden. Hoe is het te legitimeren dat een staat gezag over ons uitoefent? Dit kan alleen als we veronderstellen dat aan de basis hiervan een contract met redelijke afspraken ligt.’