Home Auteurs Hans Achterhuis

‘In het utopisch project van het neoliberalisme werden de gevaren en nadelen niet erkend.’ Het neoliberalisme blijkt net zo utopisch als het communisme. Dit is de conclusie die Hans Achterhuis (1942) in De utopie van de vrije markt trekt. De vrije markt is geen objectief proces. Het werk van Achterhuis kenmerkt zich door een algemene afkeer van de utopie. In De erfenis van de utopie onderzoekt hij de valkuilen en verleidingen van de maatschappelijke en technologische utopie. Om vervolgens te concluderen dat de utopische droom niet verwerkelijkt moet worden.

Daarnaast is Achterhuis Camus-kenner. In 1969 promoveerde hij op Camus. Naar aanleiding daarvan verscheen Camus: De moed om mens te zijn, waarin hij het gedachtegoed over godsdienst van Camus analyseerde.

In 2008 won Achterhuis de Socrates Wisselbeker met zijn magnum opus Met alle geweld. Alle aspecten van geweld worden in dit boek onderzocht door Achterhuis. Doel is niet om geweld uit te bannen, maar om het te begrijpen zodat we er op een goede manier mee om kunnen gaan.

In april 2011 werd Achterhuis voor twee jaar benoemd tot ‘Denker des Vaderlands’. In zijn rol wilde Achterhuis vooral in publieke debatten verschillende posities duidelijk maken en vervolgens onzeker maken wat zeker leek. In 2013 verscheen naar aanleiding hiervan het interviewboek Tegendenken. Een noodzaak in het publieke debat dat in samenwerking met Peter Henk Steenhuis tot stand is gekomen.

Artikelen geschreven door Hans Achterhuis

bocca della verità stresiana waarheid onwaarheden
bocca della verità stresiana waarheid onwaarheden
Waarheid

Ook hoogleraren filosofie verspreiden onwaarheden

Waarheid is een behoefte van de ziel, leerde Hans Achterhuis. Maar in de inaugurele rede van hoogleraar Rik Peels leest hij vooral onwaarheden.

Lees meer
bomen bos natuur lucht betekenis als verbondenheid Jeremy Lent
bomen bos natuur lucht betekenis als verbondenheid Jeremy Lent
Mens en natuur
Voor leden

Betekenis als verbondenheid | recensie

Jeremy Lent combineert wetenschappelijke inzichten met niet-westerse wijsheden om een alternatieve maatschappij te schetsen.

Lees meer
Socrates berispt Alcibiades in het huis van een courtisane Germán Hernández Amores
Socrates berispt Alcibiades in het huis van een courtisane Germán Hernández Amores
Filosofie en literatuur

Zonder Hannah Arendt wint Alcibiades niets

Politiek draait niet om waarheid, laat Ilja Leonard Pfeijffer zijn Alcibiades zeggen. Hans Achterhuis herkent hierin het denken van Hannah Arendt.

Lees meer
Adolf Eichmann banaliteit van het kwaad Ian Buruma kwaad in de schaduw van het kwaad
Adolf Eichmann banaliteit van het kwaad Ian Buruma kwaad in de schaduw van het kwaad
Het kwaad

Oordelen over het kwaad

Ian Buruma geeft een overzichtelijke inleiding op het denken van Arendt over het kwaad, vindt Hans Achterhuis. Maar toch gaat Buruma de mist in.

Lees meer
klimaat klimaatverandering overstroming Wouter Kusters
klimaat klimaatverandering overstroming Wouter Kusters
Mens en natuur

De apocalyps interpreteren

Wouter Kusters is een vertrouwde gids voor onze klimaatzorgen. Toch vertrouwt Hans Achterhuis liever op het Planbureau voor de Leefomgeving.

Lees meer
Hans Achterhuis: ‘Vrijheid’ van Annelien de Dijn is vlees noch vis
Hans Achterhuis: ‘Vrijheid’ van Annelien de Dijn is vlees noch vis

Hans Achterhuis: ‘Vrijheid’ van Annelien de Dijn is vlees noch vis

In haar veelgeprezen boek Vrijheid onderzoekt historicus Annelien de Dijn de geschiedenis van ons vrijheidsbegrip. Volgens filosoof Hans Achterhuis bestaat het boek uit slechte filosofie en oppervlakkige geschiedenis.

Lees meer
metafysica landschap bol
metafysica landschap bol
Waarheid

Zoeken naar de eerste oorzaak | recensie

Gert-Jan van der Heiden beschrijft de geschiedenis van de metafysica – de tak van filosofie die de werkelijkheid als geheel bestudeert.

Lees meer
Schone kunsten zijn sterker dan vuile handen
Schone kunsten zijn sterker dan vuile handen
Existentialisme

Schone kunsten zijn sterker dan vuile handen

Hans Achterhuis was zo gegrepen door het revolutionaire engagement van Sartre dat hij de beeldende revolte van Albert Camus onderschatte.

Lees meer
Hans Achterhuis over Ivan Illich
Hans Achterhuis over Ivan Illich
Voor leden

Hans Achterhuis over Ivan Illich

Filosoof Ivan Illich stelde de toenemende sociale ongelijkheid tegenover de vaak draaglijke verschillen tussen mensen, daarmee tegen de haren van vooruitgangsgelovigen instrijkend. Log in of word lid van filosofie.nl om het volledige college (38 minuten) te beluisteren. Ivan Illich voorzag een toenemende sociale ongelijkheid. Deze moderne, pijnlijke ongelijkheid… Read More

Lees meer
Hans Achterhuis: Ploeteren
Hans Achterhuis: Ploeteren
Voor leden

Hans Achterhuis: Ploeteren

In 1930, midden in de toenmalige crisis, schreef John Maynard Keynes, die door velen als de grootste econoom van de vorige eeuw wordt beschouwd, een beroemde boodschap voor zijn kleinkinderen. Daarin keek hij vooruit naar een toekomst waarin zij bevrijd zouden zijn uit de economische ratrace. Er zou voor hen… Read More

Lees meer
Voor leden

Heideggers getalenteerde studente

Zelfs als Hannah Arendt een bekend filosofe is geworden, zal Heidegger haar blijven zien als een studente. Waar in hun eerste brieven alles draait om hun liefde, overheerst later de afstandelijkheid. ‘Dé grote filosofische liefdesaffaire van de twintigste eeuw’, zo wordt de relatie tussen Martin Heidegger en Hannah Arendt… Read More

Lees meer
Henri-Louis Bergson filosoof
Henri-Louis Bergson filosoof
Bewustzijn

Bergson over innerlijke tijd | recensie

Scheppingskracht en openheid zijn typerend voor de tijd die wij innerlijk ervaren, volgens de Franse filosoof Henri Bergson.

Lees meer